Studenti u BiH, a profesori u Sloveniji i Srbiji: prostor više nije barijera
Od oktobra 2013. godine Visoka škola eMPIRICA u Brčko distriktu BiH za potrebe web-konferencijskih predavanja koristi vlastiti Cisco WebEx sistem (www.webex.com), koji kompanija Cisco ubraja u top pet svojih proizvoda i rješenja. WebEx pruža brojne mogućnosti koje osiguravaju kvalitetno izvođenje i praćenje web-konferencijskih predavanja, a koje se na Visokoj školi eMPIRICA koriste za potrebe predavanja gostujućih profesora iz inostranstva. Prvo u nizu web-konferencijskih predavanja realizovanih putem WebEx sistema održano je u oktobru 2013. godine, što je ujedno bilo i prvo predavanje na daljinu realizovano putem WebEx-a na nekoj visokoškolskoj ustanovi u BiH.
Sa ciljem da svojim studentima obezbijedi pristup savremenim iskustvima u ICT oblasti i podučavanje od strane svjetski priznatih predavača i stručnjaka, Visoka škola eMPIRICA tokom cijele akademske godine nastavlja saradnju sa uglednim profesorima iz Slovenije i Srbije, koje angažuje za potrebe nastavnog procesa.
Nastavu na predmetima Web tehnologije i Programsko inženjerstvo, tokom zimskog semestra izvodio je je dr.sci. Sebastian Lahajnar sa Fakulteta za komercialne in poslovne vede iz Ljubljane, o čemu smo već ranije izvještavali. Tokom ljetnog semestra u nastavi su putem WebEx sistema angažovani i profesori sa Univerziteta u Mariboru i Univerziteta u Kragujevcu.
Za izvođenje nastave na predmetu Algoritmi i strukture podataka, koji slušaju studenti prve godine na studijskom programu Inženjerska informatika, Visoka škola eMPIRICA je ponovno angažovala prof.dr. Matjaža Debevca sa Fakulteta elektrotehnike i računarstva Univerziteta u Mariboru, koji je gostujući profesor i na brojnim slovenačkim i evropskim univerzitetima. Profesor Debevc je do sada učestvovao na 55 naučno-istraživačkih projekata iz oblasti računarstva i automatike i objavio više od 400 publikacija.
Od ljetnog semestra akademske 2013./2014. godine Visoka škola eMIRICA je ostvarila i novu saradnju za potrebe izvođenja nastave na drugoj godini studijskog programa Inženjerska informatika. Doc.dr. Andrej Tibaut, šef Katedre za građevinsku i saobraćajnu informatiku na Građevinskom fakultetu Univerziteta u Mariboru, izvodi nastavu na predmetu Objektno orjentisano programiranje. Profesor Tibaut iza sebe ima 20 godina iskustva u računarstvu i softverskom inženjerstvu i učestvovao je u velikom broju projekata u toj oblasti.
Za izvođenje nastave na predmetu Razvoj web aplikacija angažovan je doc.dr. Nenad Stefanović koji radi na Prirodno-matematičkom fakultetu u Kragujevcu i Fakultetu tehničkih nauka u Čačku. Profesor Stefanović je u toku svoje karijere radio na projektovanju i izradi niza poslovnih informacionih sistema, web stranica, kao i održavanju složenih serverskih softverskih sistema. Također, učеstvоvао je u nizu domaćih i međunarodnih inоvаciоnih i istrаživаčkih prојеkаtа iz оblаsti rаčunаrskih nаukа i mеnаdžmеntа, te je prema kategorizaciji Ministarstva prosvjete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, a na osnovu ostvarenih naučno-istraživačkih rezultata, svrstan u prvu (T1) kategoriju istraživača.
WebEx okruženje je jednostavno za korištenje, unatoč brojnim mogućnosti koje pruža. Studenti ne trebaju vršiti download, update niti održavanje programa, potrebno je samo posjedovanje Internet konekcije, a korištenje sistema je omogućeno preko web-a. Profesoru, kojem se dodjeljuje uloga host, na raspolaganju je niz mogućnosti kojim se može koristiti tokom izvođenja predavanja, a koja mu pomažu u uspostavljanju što bolje interakcije sa studentima i što efikasnijem prijenosu znanja, prilikom čega geografska udaljenost učesnika videokonferencije ne predstavlja ograničenje u pogledu kvaliteta predavanja. Profesor ima mogućnost dijeljenja desktopa putem kojeg studenti, pored video prikaza profesora, mogu pratiti i prezentaciju, rad u programskim alatima i drugim aplikacijama kojim se profesor služi tokom izvođenja nastave. Također, profesor ima potpunu kontrolu nad svim studentima u smislu da im dozvoli ili zabrani određene opcije, kao što su uključivanje audio i video prikaza studenta ili rad u pokrenutim aplikacijama. WebEx omogućava da pored host-a i sami studenti mogu preuzeti kontrolu nad web-konferencijskom sesijom, u cilju prezentiranja nekog rada ili rješavanja određenih zadataka – ti učesnici se u WebEx terminologiji nazivaju prezenterima. Prezenteri u tom slučaju imaju kontrolu i nad pokrenutim aplikacijama na profesorovom računaru čime mogu da vrše izmjene i na taj način demonstriraju stečeno znanje. Ovom opcijom profesor može u bilo kojem trenutnu provjeriti znanje studenata i otkriti probleme i nejasnoće sa kojima se studenti susreću.
Sva web-konferencijska predavanje se snimaju i studentima su kasnije dostupna putem Interneta kao video na zahtjev (VoD), što se pokazalo jako korisnim za studente na daljinu, koji zbog poslovnih obaveza nisu bili u mogućnosti da se uključe u on-line predavanje u zakazanom terminu.
Nakon prvih web-konferencijskih predavanja realizovanih putem WebEx-a utisci studenata su bili odlični, pogotovo utisci studenata na daljinu kojima je na ovaj način pružena mogućnost da aktivno učestvuju u predavanjima, bez porebe da napuštaju svoj dom ili posao. Aktivno učešće studenata u toku predavanja je omogućeno nizom WebEx alata: chat-om, korištenjem upitnika, glasanjem pomoću elektronske ruke, javljanjem za riječ, preuzimanjem kontrole nad profesorovim aplikacijama i drugim. Upravo zbog kvalitetne interakcije i aktivnog učešća studenata u on-line predavanju ovaj način izvođenja nastave pobudio je veliko interesovanje studenata, budući da se broj sudionika u sesijama povećavao iz sedmice u sedmicu.
Realizacija nastave putem WebEx-a je uglavnom izvođena na predmetima koji pokrivaju područje programiranja. Razlog tome je želja da našim studentima omogućimo sticanje znanja od dokazanih i priznatih stručnjaka u toj oblasti, ma gdje se oni trenutno nalazili. Studenti su se veoma brzo uvjerili u kvalitet naših gostujućih profesora, kako u dijelu njihovih predmetnih kompetencija, tako i u dijelu načina izvođenja nastave na daljinu. Mogućnost snimanja predavanja je u ovom slučaju postala manje bitna, budući da je veći broj njih želio da se uključi u on-line sesiju i ostvati direktan kontakt sa profesorom.
U analizi prolaznosti koju Visoka škola eMPIRICA provodi nakon svakog ispitnog roka, posebna pažnja je posvećena analizi rezultata na predmetima čija su se predavanja realizovala putem WebEx-a. Analiza nije pokazala odstupanja od rezultata studenata postignutih na predmetima na kojima se nastava realizovala klasičnim metodama u učionici, čime su opravdana i očekivanja samih gostujućih profesora koji su uložili znatan trud da nastavnu materiju što bolje približe studentima.
Iako su u početku studenti osjećali određen otklon od ovakvog načina predavanja, tokom vremena su ovladali tehnologijom i sve češće stupali u interakciju sa profesorom, te u najvećoj mjeri iskoristili mogućnosti koje nudi WebEx, kao jedan od najmoćnijih rješenja za web-konferencijska predavanja u svijetu. Danas milioni ljudi u svijetu koriste WebEx za potrebe edukacije, treninga, webinara, sastanaka, prodaje, zajedničkog rada i podrške na daljinu. U BiH, Visoka škola eMPIRICA jedina posjeduje vlastitu instalaciju ovog moćnog rješenja, koji sve intenzivnije koristi u cilju približavanja studenata vrhunskim stručnjacima kroz njihovo ukjučivanje u nastavni proces, bez obzira gdje se oni nalaze u svijetu.